Trend Takip Eden Strateji Nedir ve Nasıl Oluşturulur?
Eğer işlem yapmaya yabancı değilseniz, trend kavramını bilirsiniz. Trend, fiyatın yönünü gösterir. Artış yönünde, düşüş yönünde veya yatay olabilir. Eğer bir trader trendleri nasıl belirleyebileceğini anlarsa, büyük olasılıkla pozisyon açarken çok az sorun yaşayacaktır. Bir trader'ın işlemlerde başarı şansını artırabilmesi için trend takibi konusunda net bir stratejisi olmalıdır. Bu makalede en popüler trend işlemi ipuçlarını ele alacak, en heyecan verici ve basit trend takip stratejilerinden bazılarını inceleyeceğiz.
Trend Takip Eden İşlem Stratejisi Nedir?
Etkili bir trend işlemi stratejisi oluşturmak için trende göre nasıl işlem yapacağınızı bilmeniz gerekir. Forex'te trend işlemleri, fiyatların uzun süre tek yönde hareket etmesinden yararlanan trader'lar için popüler bir işlem tarzıdır. Trader'lar, trend gösteren bir piyasada işlem yaparken çok dikkatli olmalı ve büyük olasılıkla planlarını alt üst edecek olan muhtemel geri dönüş işaretlerine dikkat etmelidir. Trend işlemlerinde tüm zamanların en iyi trader'larından biri olan George Soros, uyguladığı trend takip stratejileri sayesinde pek çok kez piyasanın ruh halindeki değişiklikleri öngörebilmiştir.
Trend Takip Stratejisinin Faydaları
Trend takip eden işlemler, diğer işlem tarzlarına göre birçok avantaja sahiptir. Peki bu yaklaşımın temel faydaları nelerdir?
Trend işlemleri daha büyük kazançlar sağlayabilir. Bir trendi takip ederseniz, mümkün olduğunca uzun süre kazanan bir pozisyonda kalabilir ve böylece işlemlerinizden maksimum kazanç elde edebilirsiniz. Trend takipçileri, 1:3'lük standart risk-getiri oranını, trendin gücüne bağlı olarak 1:4'e, hatta daha da üstüne çıkarabilir.
Trend işlemlerinin işlem maliyetleri daha düşüktür. Scalping'den farklı olarak, trend işlemleri düzinelerce pozisyon açmayı gerektirmez. This way, you save money because you don’t spend on commissions and spreads for every trade you open.
Trend işlemleri zaman kazandırır. Trader'lar trend işlemi yaptıklarında grafikleri izlemek ve işlem portföylerini kontrol etmek için ortalama 1-2 saate ihtiyaç duyar. Eğer trend güçlüyse işlemler günlerce, hatta haftalarca sürebilir. Bu da diğer faaliyetler için zaman bırakır.
Trend Takibi Hisse Senetlerinde İşe Yarar mı?
İster hisse senedi ister emtia ister Forex piyasalarında işlem yapıyor olun, trend stratejilerini kullanırken hepsinde aynı teknik analiz kuralları geçerlidir. Trendler her türlü grafikte bulunabilir, dolayısıyla istediğiniz herhangi bir enstrüman üzerinde trend takip stratejisini deneyebilirsiniz.
Ünlü Trend Trader'ları
Başarılı trend işlemcileri, trend işlem becerileri, taktikleri ve piyasa yapısı hakkındaki bilgileri sayesinde milyarlarca dolar kazanmayı başardılar. Trend işlemi yaklaşımının önde gelen isimlerinden biri olan George Soros'tan zaten bahsetmiştik. Ancak bu alanda öne çıkan daha birçok başka trader da var.
Trend işlemlerinin en büyük isimlerinden biri de Ed Seykota. Kendisi Jack Schwager'ın "Piyasa Sihirbazları" adlı kitabında röportaj yaptığı trader'lardan biri. Sekota, cebindeki 5.000 dolar ile 12 yılda 15 milyon dolar kazanmayı başardı.
Trend işlemlerinin bir başka efsanesi de Winton Capital CEO'su David Harding. Müşteriler için oluşturduğu trend takip eden fonun varlık değeri 30 milyar doları aşmış durumda.
Son olarak, "Bir Borsa Spekülatörünün Anıları" kitabının kahramanı Jesse Livermore'u da anmadan olmaz. Bazı trader'lar, onu trend takibi yaklaşımının babası olarak adlandırıyor. Livermore'un 1929'da 100 milyon doları vardı. Bugünün parasıyla yaklaşık 1,5 milyar dolar. Piyasa anlayışı o kadar etkileyiciydi ki bugün bile trader'lara ilham oluyor.
Bu isimler, trend takibiyle güçlerini ve becerilerini paraya dönüştüren en tanınmış trader'lardan bazıları. Belki listeye katılan bir sonraki kişi de siz olursunuz!
Trend Takip Eden İşlem Stratejisi Nasıl Oluşturulur
Trend takip eden bir işlem stratejisi oluşturmanın ilk adımı bellidir: bir trend tespit etmek. Bunu manuel olarak veya göstergeler yardımıyla yapabilirsiniz.
İşlem tecrübesi olanlar, trendleri bir çırpıda görebilirler. Bunu yapmanın en kolay yolu, tepeleri ve dipleri birbirine bağlamaktır. Grafikte en az iki noktayı birleştirmeniz gerekir. Eğer fiyat daha yüksek tepeler ve daha yüksek dipler oluşturuyorsa, piyasanın yükseliş trendinde hareket ettiği söylenebilir. Bunun aksine, fiyat daha düşük dipler ve daha düşük tepeler oluşturuyorsa, aşağı yönlü bir baskı söz konusudur ki bu da muhtemelen bir düşüş trendi başlatacaktır.
Yukarıdaki resimde, günlük EURUSD grafiğinin en belirgin tepe ve diplerini birleştirdiğimizde net bir düşüş trendi olduğunu görebiliriz. Fiyat, daha düşük dipler ve daha düşük tepeler oluşturuyor. Ayrıca, fiyat düşen bir kanal içinde hareket ediyor. Yani, fiyatı bir kırılma olmaksızın hem yukarıdan hem de aşağıdan sınırlayan iki çapraz çizgi arasında dengede kalıyor. Fiyat neredeyse dokuz aydır bu kanal içinde geziyor. Bu nedenle, düşüş trendi güçlü olarak kabul ediliyor.
Hareketli Ortalamalarla Trend İşlemleri
Trend işlemi yapan çoğu trader, ham fiyat grafikleri kullanmak yerine trend takip eden sistemler oluşturmayı tercih eder. Bu karmaşık sistemlerde grafiğe teknik göstergeler uygulanır. Bu konuda size yardımcı olabilecek birkaç trend takip göstergesi vardır. En popüler olanı hareketli ortalamalardır. Hareketli ortalamanın basit, üstel, doğrusal ağırlıklı ve düzeltilmiş olmak üzere farklı türleri bulunmaktadır. Her biri farklı bir matematiksel fonksiyona dayalıdır.
Basit hareketli ortalama (MA) en popüler hareketli ortalama türüdür. İlgili döneme ait ortalama fiyatları gösterir.
Üstel MA ve doğrusal ağırlıklı MA, en son fiyatları daha yüksek bir katsayı ile hesaplar. Bu ortalama türleri daha hızlı sinyal verme eğilimindedir. Ancak bilgileri gecikmeli olarak da verebilirler, o nedenle dikkatli olun!
Düzeltilmiş MA, basit MA'yı temel alır. Fiyat hareketlerini dalgalanmalardan en çok arındıran hareketli ortalama türüdür.
Trendleri belirlemek için en iyi hareketli ortalamalar, basit ve düzeltilmiş hareketli ortalamalardır. Trader'lar, trend analizi için farklı MA dönemleri belirleyebilir. Genellikle, piyasanın yönsel eğilimini gösteren 200 periyotluk basit hareketli ortalama kullanılır.
200 periyotluk basit hareketli ortalamaya dayalı trend işlemi stratejisinin klasik yorumu basittir. Eğer fiyat hareketli ortalamanın üzerinde hareket ediyorsa, yukarı yönlü bir momentumu gösterir. Bu durumda, uzun pozisyonlar açmanız gerekir. Fiyat 200 periyotluk SMA'nın altına düştüğünde ise kesinlikle bir düşüş trendi ile karşı karşıyasınızdır.
Yukarıdaki EURUSD günlük grafiğinde, fiyatın hareketli ortalamanın üzerindeyken daha yüksek tepeler ve daha yüksek dipler oluşturduğunu görebilirsiniz. Hareketli ortalamanın altındayken ise daha düşük dipler ve daha düşük tepeler yapmış.
Trend Yoğunluk Göstergesi
Trendlerle çalışırken size önemli ölçüde yardımcı olcak bir gösterge daha mevcut: Piyasadaki bir trendin gücünü ölçmek amacıyla M. H. Pee tarafından geliştirilen trend yoğunluk endeksi (TTI). Bugünkü 60 günlük hareketli ortalamanın altında veya üstündeki geçmiş 30 günlük fiyatların oranını karşılaştırır.
Bugünün 60 günlük MA'sı ve her günkü sapma üzerinden hesaplanır. Sapmalar, kapanış fiyatı ile ortalama arasındaki fark şeklinde hesaplanır. Yukarı yönlü sapmalar pozitif değerler verirken, aşağı yönlü sapmalar negatif değerler verir. TII göstergesi formülü şöyledir:
Trend yoğunluk endeksi (TII) = (toplam yukarı / (toplam yukarı + toplam aşağı)) × 100
Trend yoğunluk göstergesi 0 ile 100 arasında dengelenir. Eğer TII değeri 50'nin altındaysa, trend aşağı yönlüdür. 20'ye yaklaştığında, düşüş trendi güçlüdür. Eğer TII 50'nin üzerindeyse, trend yukarı yönlüdür. Gösterge 80'e ne kadar yakınsa, yükseliş trendi o kadar güçlü olur. Metatrader 5 için trend yoğunluk endeksini MQL5 resmi web sitesinden indirebilirsiniz.
Yukarıdaki grafik, fiyat yukarı doğru giderken göstergenin 80 seviyesinin üzerinde olduğunu göstermektedir. Fiyat dip yaparken TII göstergesi 20 seviyesinin altına düşmüş. Trend yoğunluk endeksinin doğruluğuna rağmen gecikmeli bir gösterge olduğu da dikkatinize çarpabilir. Yeşil dikdörtgenin sağ kenarına bakarak bunu görebilirsiniz: fiyat yönü aşağıya döndüğü halde gösterge hâlâ güçlü bir artış trendi gösteriyor. Dolayısıyla, bu göstergeyi sinyal sağlayıcı olarak değil, trendi tespitine yönelik ek bir araç olarak kullanabilirsiniz.
Trend Çizgileri ve Grafik Formasyonları
Grafik formasyonları, teknik analiz ve trend işlemlerinde önemli rol oynar. Trend işlemi yapan bir trader'ın grafik formasyonları konusunda deneyimli olması, trend dönüşlerini veya devamlılığını tahmin etmelerine yardımcı olacaktır. Bazı trader'lar, tüm trend işlemi sistemi kurallarını grafik formasyonları üzerine kurar. Gelin en popüler formasyonlara bir göz atalım.
Baş ve Omuz formasyonu
Baş ve omuz formasyonu genellikle bir yükseliş trendinin sonunda oluşur. Bir baş (ikinci ve en yüksek tepe), iki omuz (daha düşük tepeler) ve formasyonun en alt noktalarını birleştirerek destek seviyesi görevi gören bir boyun çizgisinden oluşur. Boyun çizgisi yatay ya da yukarı/aşağı eğimli olabilir. Fiyat, ikinci omzu oluşturduktan sonra boyun çizgisinin altına düşerse, formasyon doğrulanmış olur ve düşüş trendinin başlangıcını görebilirsiniz. Bu formasyon, trend işlemi yapan trader'ların uzun pozisyonlardan çıkmalarına ve yeni bir aşağı yönlü harekete hazırlanmalarına yardımcı olur.
Alternatif olarak, düşüş trendinin sonunda görülen ve bir yükseliş trendinin başlangıcını işaret eden ters baş ve omuz formasyonu da vardır.
İkili Tepe ve İkili Dip
İkili tepe formasyonu, benzer yükseklikte ve aralarında küçük bir mesafe bulunan iki ardışık zirveden oluşur. Bu formasyon, trendin yükselişten düşüşe doğru değişeceğini işaret eder. Baş ve omuzlarda olduğu gibi, bu formasyonun da en dip noktalarından bir boyun çizgisi çizebilirsiniz.
Ayrıca, yukarı yönlü potansiyel bir geri dönüşü öngören bir ikili dip formasyonu da mevcuttur.
Grafik Formasyonların Devamlılığı
Devamlılık gösteren grafik formasyonlar, trader'ların güçlü trendleri doğrulayabilmesi açısından son derece faydalıdır. Bu bağlamda, üçgen, bayrak, flama, takoz ve dikdörtgen formasyonları mevcuttur. Üçgenler ve bayraklar, tespit edilmesi en kolay olanlarıdır.
Üçgen
Üç tür üçgen formasyonu vardır: yükselen, düşen ve simetrik.
Eğer yükselen bir formasyon ile karşı karşıya kalırsanız, yükseliş trendi muhtemelen devam edecektir.
Düşen bir formasyon olması durumunda, bir düşüş trendi için hazırlanmanız gerekir.
Simetrik üçgen söz konusu olduğunda ise piyasada ne boğa ne de ayı hakimiyeti olur.
Simetrik
Yukarıdaki resimde bir simetrik üçgen formasyonu örneği görebilirsiniz. Eğer düşen tepelerin üzerinde ve yükselen diplerin altında emirler girerseniz, doğru olanı yakalarsınız. Emirlerden birini tutturduğunuzda alternatif emri iptal etmeyi unutmayın.
Bayrak
Bayrak formasyonu, önemli bir fiyat hareketini takiben bir konsolidasyon aşaması yaşandığında oluşur. İki paralel çizgi ve bir bayrak direğinden oluşur. Yükseliş trendi sırasında bir boğa bayrağı belirir (bkz. aşağıdaki resim). Ayı bayrağı ise düşüş trendinin devam ettiğini gösterir.
Yukarıdaki resimde görebileceğiniz gibi, boğa bayrağı, yükseliş momentumunun devam edeceğine dair ideal bir işarettir. Eğer grafikte böyle bir formasyon görünüyorsa, uzun pozisyonunuzu tutmanız gerekir.
Grafik formasyonlarını bilmek, trader'ların trend içinde işlem yapmalarına yardımcı olsa da, en iyi trend işlemleri, işlem stratejileri kapsamında yapılır. Trend stratejileri ile nasıl doğru işlem yapılacağına bakalım!
İşlem Stratejisi Rehberi
Çok sayıda trend işlemi stratejisi vardır, ancak birçoğunun katı giriş kuralları yoktur. Bazıları "düşükten al, yüksekten sat" mantığına dayalıdır, bazıları ise sadece bir gösterge kullanır (örneğin RSI) ve zarar durdur emri vermeyi gerektirmez.
Bu makalede kolay giriş kuralları ve uygun risk yönetimi ile etkili bir strateji örneği yer almaktadır. Stratejinin ayarlarına bir bakalım!
İşlem Stratejisi Ayarları
Enstrümanlar: Herhangi biri.
Zaman dilimleri: Günlük veya H4 en uygunudur.
Göstergeler: 200, 20 ve 50 periyotluk basit hareketli ortalamalar, ortalama gerçek aralık
Uzun pozisyon açma kuralları:
Genel trendi kontrol edin. Uzun pozisyon için fiyatın 200 periyotluk SMA'nın üzerine çıktığını görmemiz gerekir.
Fiyatın 20 ve 50 periyotluk hareketli ortalamalar arasındaki dinamik desteği iki kez test etmesini bekleyin.
Testin ardından bir sonraki yukarı yönlü mum çubuğunun kapanış fiyatından işleme girin.
Zarar durdur emrini 2*ATR olarak hesaplayın ve bu değeri giriş seviyenizden çıkarın.
Fiyat 50 periyotluk SMA'nın altına düştüğünde işlemi kapatın.
Bir örnekle ele alalım. EURUSD H4 grafiğinde parite 200 periyotluk SMA'nın (kahverengi çizgi) üzerinde hareket ediyordu. Bundan ötürü, fiyat yükseliş trendi içinde geziyordu. 20 periyotluk SMA'ya (kırmızı çizgi) üçüncü kez dokunmasının ardından uzun bir pozisyon açmayı düşündük. 20 periyotluk SMA test edildikten sonraki ilk mum çubuğu yeşil ile kapandı. Bu mum çubuğunun kapanış fiyatı olan 1,2847'den bir alış emri açtık. Ardından, giriş seviyesi - 2*ATR formülüyle zarar durdur mesafesini hesapladık:
Giriş seviyesi = 1,2847
ATR= 0,0024
Zarar durdur = 1,2847-0,0048=1,2799
Fiyat, 50 periyotluk SMA'nın (sarı çizgi) altına düştükten sonra işlemi 1,3250'den kapattık. 4.030 puan kazandık.
Kısa pozisyon açma kuralları:
Genel trendi kontrol edin. Kısa pozisyon için fiyatın 200 periyotluk SMA'nın altına düştüğünü görmemiz gerekir.
Fiyatın 20 ve 50 periyotluk hareketli ortalamalar arasındaki dinamik direnci iki kez test etmesini bekleyin.
Testin ardından bir sonraki aşağı yönlü mum çubuğunun kapanış fiyatından işleme girin.
Zarar durdur emrini 2*ATR olarak hesaplayın ve bu değeri giriş seviyenize ekleyin.
Fiyat, 50 periyotluk SMA'yı yukarı doğru kestiğinde işlemi kapatın.
Aynı EURUSD grafiğinde, fiyat 200 periyotluk SMA'nın (kahverengi çizgi) altında hareket etmeye başladı. 20 periyotluk SMA'nın (kırmızı çizgi) tepesine üçüncü kez dokunduktan sonra, aşağı yönlü mumun kapanış fiyatı olan 1,5387'den bir satış emri açtık. Zarar durdur seviyesini, 1,5387+2*0,00468=1,5481 olarak hesapladık.
Fiyat 50 periyotluk SMA'nın (sarı çizgi) üzerine çıktıktan sonra 1,4841'den işlemi kapatarak 5.460 puan kazandık.
Sonuç
Trend takip eden işlemler, iyi sonuçlar getirebilecek yaygın bir yaklaşımdır. Piyasa trendini takip edip nasıl doğru şekilde kullanacağınızı öğrenin, hayal kırıklığına uğramayacaksınız. Kim bilir, belki de trend işlemlerinin yeni milyoneri siz olursunuz.